Aktualności

Jesteś tutaj

Aktualności

50. rocznica śmierci Chewela Buzgana

2021-04-26

Chewel Buzgan urodził się w Wilnie 24 października 1897 roku. Już w latach szkolnych zachwycił się teatrem i grał w kółku dramatycznym. Jego kariera teatralna zaczęła się od suflerowania. Po 1921 r. już jako aktor dołączył do Trupy Wileńskiej. Przez kolejne lata grał w wielu zespołach teatralnych wędrujących po Polsce. Później pracował z żoną, aktorką Rywą Szyler, na scenach żydowskich w Rydze. W latach 30. ponownie grywał w objazdowych zespołach teatralnych. Wystąpił też w filmie jidyszowym „Al chet" (jid. Za grzechy) w reż. Aleksandra Martena. W 1936 roku opublikował w jidysz „Hantbuch far aktiorn" (jid. Podręcznik dla aktorów) ze szczegółowymi wskazówkami na temat charakteryzacji.

W 1939 r. Buzganowie wyjechali na występy do Argentyny. Wybuch II wojny światowej zatrzymał ich w Ameryce Płd. na 10 lat. Występowali w tym czasie na żydowskich scenach Argentyny, Peru, Urugwaju, Boliwii oraz Chile.

W 1949 r. wrócili do Polski i dołączyli do łódzkiego zespołu teatru żydowskiego kierowanego przez Idę Kamińską. W 1955 r. przenieśli się do Warszawy. Buzgan był jednym z wiodących artystów zespołu Państwowego Teatru Żydowskiego. Zajmował się tłumaczeniem, adaptacją, reżyserią sztuk, ale przede wszystkim wykreował wiele wspaniałych ról w klasycznych sztukach żydowskich (m.in. w „Senderze Blanku", „Tewje Mleczarzu" Szolema Alejchema, „Dybuku" An-Skiego, „Marzycielach z Kapcańska" Mendele Mojcher Sforima, „Golemie" Halperna Lejwika) oraz w repertuarze światowym (m.in. w „Urielu Akoście" Karla Gutzkowa, „Mieszczanach" Maksyma Gorkiego czy „Matce Courage i jej dzieciach" Bertolda Brechta).

W 1969 r. Buzgan objął stanowisko kierownika artystycznego Teatru. W grudniu 1970 r. obchodził jubileusz 50-lecia pracy artystycznej już w nowym budynku Teatru przy pl. Grzybowskim.

Zmarł w 26 kwietnia 1971 roku i został pochowany na cmentarzu żydowskim przy ul. Okopowej.