Aktualności

Jesteś tutaj

Aktualności

Bagaże kultury. Władysław Szpilman. Historia Pianisty

2020-04-02

„Bagaże kultury. Władysław Szpilman. Historia Pianisty”

Z udziałem Haliny Szpilman, żony Władysława Szpilmana i wybitnego skrzypka Krzysztofa Jakowicza.

Bagaże kultury to cykl, który w Teatrze Żydowskim prowadził Remigiusz Grzela, poświęcony najwybitniejszym postaciom współczesnej kultury. 

Jego bohaterami byli Ida Kamińska, Agnieszka Holland, Hannah Arendt, Julian Tuwim, Józef Hen, Jerzy Ficowski, Aleksander Bardini, Jerzy Kosiński, Ryszarda Hanin, Leopold Tyrmand, Janusz Morgenstern, Anda Rottenberg, Izabella Cywińska, Krzysztof Kowalewski, Daniel Passent, Konstanty Gebert, Stefan Kisielewski, Wiera Gran, Andrzej Krakowski, Wanda Sieradzka, rabin Michael Schudrich, Danuta Szaflarska, Jerzy Hoffman, Feliks Falk, Sabina Baral. W spotkaniach kilkakrotnie wziął udział Andrzej Wajda. 

Zapis spotkania ze stycznia 2016 roku. 

Władysław Szpilman w 1935 rozpoczął prace jako pianista w Polskim Radio. W tym okresie skomponował pierwsze szlagiery: Kiedy kochasz się w dziewczynie, Nie ma szczęścia bez miłości, Straciłam twe serce, Nocą, a także muzykę do filmów Wrzos (1937) i Dr. Murek (1939). 23 września 1939 roku grał w ostatniej audycji „na żywo” recital utworów Chopina. Chwilę później niemieckie bomby spadły na elektrownię warszawską i Polskie Radio zamilkło. Sześć lat później, pierwsza emisja Polskiego Radia zaczęła się od tych samych utworów granych przez Szpilmana. W 1940 trafił do Getta Warszawskiego. W 1942 stracił całą rodzinę, sam zaś dzięki zbiegowi okoliczności uniknął deportacji do obozu zagłady w Treblince. Pracował jako robotnik budowlany. W 1943 uciekł na "aryjską" stronę Warszawy. Tam był ukrywany aż do końca lipca 1944. Po Powstaniu Warszawskim pozostał w ukryciu, odcięty od wszelkiej pomocy ze strony polskich przyjaciół, w ruinach wypalonego domu w Alei Niepodległości. Odkrył go tam kapitan Wehrmachtu Wilm Hosenfeld, który dostarczał mu żywność. Po 1945 roku Szpilman wrócił do pracy w Polskim Radiu, jako dyrektor działu muzycznego. W 1946 r. opublikowano jego wspomnienia z okupacji („Śmierć miasta”.), które zostały ocenzurowane i wydane w małym nakładzie, bowiem opisywały historię nie pasującą do oficjalnych wersji. Dopiero po ponad 50 latach ukazała się w wydawnictwie Znak (2000) poprawiona wersja książki pod nowym tytułem „Pianista”.

Po wojnie Szpilman skomponował ponad 500 popularnych piosenek. Był też autorem muzyki filmowej do filmu Zadzwońcie do mojej żony (1957), wielu piosenek i słuchowisk radiowych dla dzieci, musicalów Ciotka Karola i Czerwony Kapturek, kompozytorem szeregu utworów symfonicznych. W 1961 roku zorganizował Międzynarodowy Festiwal Piosenki w Sopocie. Od 1945 do 1963 roku był także szefem działu muzyki rozrywkowej Polskiego Radia.

BAGAŻE KULTURY… Bo bagaże pełne wspomnień i opowieści, rękopisów, książek, taśm filmowych, teatralnych fotosów, bo bagaże emigrantów, wyrzuconych, podróżników, poszukiwaczy. Bagaże i tożsamość ich właścicieli. - Wielki temat XX i XXI wieku.